Wat kunnen wij Testers leren van Dora the Explorer?

Als papa van twee kinderen zit ik nogal eens met een schuin oog mee te kijken naar wat zij op tv aan hebben gezet. Een van mijn favorieten om stiekem naar mee te kijken is Dora the Explorer. Niet alleen om dat mijn kinderen er helemaal in opgaan maar vooral om hoe in deze serie de problemen opgelost worden. Wat is het dat Dora zo ontzettend goed maakt en wat kunnen wij er van leren?

Aan het begin van een aflevering loopt Dora tegen een probleem welke zij mag oplossen. Dora benoemt dit als avontuur “We’re going on an adventure!”. Bij aanvang van de aflevering maakt ze voor het probleem duidelijk wat het eind doel is. Vervolgens vraagt zij zich hardop af hoe ze daar kan komen.

De kaart biedt dan altijd weer uitkomst. Hierop is visueel weergegeven waar Dora zich bevindt en waar het einddoel ligt. Vervolgens weet Dora met behulp van de kaart de af te leggen route op te delen in deelstukken. Elk van de deelstukken heeft een eigen hindernis die overwonnen moet worden. Dora gaat nooit alleen op stap maar heeft altijd haar trouwe maatje Boots bij zich.

Om de hindernissen te overwinnen moet Dora er voor zorgen dat een bepaalde taak uitgevoerd wordt. Of zij doet dit zelf of Boots regelt het voor haar maar altijd met behulp van bepaalde gereedschapstukken. Welke Dora en Boots gebruiken hangt af van de hindernis die ze tegen komen. De gereedschapstukken komen ze in de loop van hun reis tegen en bewaren ze in de rugzak van Dora.

Soms komt Dora een hindernis tegen die niet meteen door haar of Boots overwonnen kan worden. Wat haar wel lukt is om de juiste vraag te stellen en deze stelt ze dan meerdere keren hard op zodat haar publiek kan helpen met de oplossing. Indien ze de hindernis niet kan overwinnen met behulp van de inhoud van haar rugzak dan is er sprake van gevaar. Dora geeft dan aan dat ze snel moeten reageren en dat ze het niet opgelost krijgt. Dit is altijd onverwacht, gelukkig staan er altijd wel behulpzame vriendjes tot haar beschikking die precies dat kunnen om weer in veiligheid te komen.

Zodra de hindernis is overwonnen belonen Dora en Boots zichzelf met een opgewekte “Yes, we did it!” uit te roepen. Meteen daarna kijkt Dora weer op de kaart. Ze legt dan uit wat ze gedaan heeft, waar ze nu zijn en wat het volgende deel stuk van de route is die ze moeten afleggen.

Naast de normale hindernissen is er ook nog Zwieber de Vos. Zwieber ligt altijd op de loer en steekt minimaal één keer per aflevering zijn kop op. Zwieber is geen normale hindernis omdat hier vooraf geen rekening mee gehouden wordt (hij staat niet op de kaart). Zwieber aast altijd op de inhoud van Dora’s rugzakje en als Dora niet oplet dan lukt het hem om deze te stelen. Naast diefstal schept Zwieber er ook een groot genoegen in om de dingen die Dora heeft kapot te maken of de boel gewoon door de war te gooien. Indien Dora op tijd door heeft wat Zwieber van plan is dan lukt het haar om Zwieber tegen te houden door te roepen dat Zwieber niet mag stelen. Is ze te laat dan moet ze eerst op zoek naar Zwieber om aan hem uit te leggen dat wat hij gedaan heeft niet de bedoeling is en hem over te halen om mee te werken aan de oplossing voor wat hij gedaan heeft.

Zodra alle hindernissen zijn overwonnen en Zwieber de Vos is verslagen dan heeft Dora haar missie volbracht. Ze legt nog eens uit wat ze allemaal gedaan heeft om tot dit resultaat te komen en ze sluit vervolgens af met een feestje waarbij gedanst mag worden.

"Yes, we did it!"

De leeuw en het lam zullen samen gaan neerliggen, maar het lam zal niet veel slapen.

Een samenwerkingsverband word nogal eens beschreven als een huwelijk — je gaat selectief te werk bij het uitzoeken van een partner; je wilt tegelijkertijd je onafhankelijkheid behouden en jezelf opstellen als gelijkwaardige partners; je werkt samen voor het gemeenschappelijke belang en het hogere doel. Dit doel moet duidelijk zijn en een ieder die deelneemt moet er vanaf het begin van op de hoogte zijn.

Je moet echt de wil hebben om het samenwerken voor alle deelnemers te laten slagen. Als het een win-verlies situatie is zal de binding op zichzelf ook geen kans van slagen hebben.

Het eerste criteria waaraan je zult moeten voldoen is dat een ieder er behoefte aan moet hebben – jij en je collegae moeten zich zelf zien als onderdeel van een groter geheel waarvan iedereen zal profiteren. Het is niet de bedoeling dat de deelnemers er na de alliantie slechter aan toe zijn dan ervoor. Zodra een van de deelnemers profiteert over de rug van een ander is er zelfs helemaal geen sprake van een samenwerkingsverband. Het is ook niet de bedoeling dat het samenwerkingsverband indruist tegen het hogere doel in.

Wederzijds respect en vertrouwen zijn fundamenteel. Het zijn de mensen die een het samenwerken laten slagen. Je kan de overeen komst zo veel als mogelijk formaliseren, het komt uiteindelijk toch op de personen neer—rechtsgeldigheid is geen vervanging voor vertrouwen. Bij een samenwerkingsverband ben je op zoek naar evenwicht, het moet “klikken” en de vonk moet over springen maar daarna moet een ieder zichzelf er persoonlijk op toeleggen. Een succesvol samenwerkingsverband verlangt niet alleen aandacht voor de financiële en operationele aspecten maar ook “Toewijding aan het bondgenootschap van vertrouwen, bezieling en open communicatie.”

Succesvolle samenwerkingsverbanden vergen krachtinspanningen en betrokkenheid. Ze ontstaan niet zomaar — je moet het laten gebeuren. Om goed te kunnen samenwerken is in eerste instantie begrip, respect en vertrouwen nodig. Begrip tonen voor de verschillende persoonlijkheden—verwacht niet dat een partner zich het zelfde gedraagt of net zo reageert als jij. Het samenwerken vraagt tijd en middelen. Als je deze niet kan opbrengen begin er dan ook niet aan. De tijd er voor nemen, eerlijk zijn en je als gelijkwaardig opstellen is echt heel erg belangrijk.